English version Grantodawca
Grant Narodowego Programu Rozwoju
Humanistyki nr 2bH 15 0156 83
|
Tytuł grantu:"Transfer kulturowy jako transdyscyplinarny element nauki o stosunkach międzykulturowych na przykładzie wpływów kultury arabskiej w dziedzictwie kulturowym Polski"Miejsce realizacji: Wydział Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawskiokres realizacji grantu:2016-2023Kierownik grantu:prof. Agata S. NalborczykSekretarz grantu:dr Mustafa Switat |
Opis grantu
Celem projektu "Transfer kulturowy jako transdyscyplinarny element nauki o stosunkach międzykulturowych na przykładzie wpływów kultury arabskiej w dziedzictwie kulturowym Polski" jest zrozumienie mechanizmów transferu kulturowego w międzykulturowych stosunkach społecznych na przykładzie wybranych elementów arabskich w dziedzictwie kulturowym Polski. Kontakty Polski ze światem arabskim - ze względu na uwarunkowania geopolityczne i ideologiczne - przybierały różne formy. Polacy poznawali tereny obecnych państw arabskich podczas wypraw religijnych (pielgrzymki), handlowych, wojennych, dyplomatycznych, a także podróżniczo-krajoznawczych, Arabowie natomiast podczas wypraw dyplomatycznych, handlowych, edukacyjnych i turystycznych.
W efekcie wzajemnych kontaktów (pośrednich i bezpośrednich) polsko-arabskich, na przestrzeni wieków, pewne elementy kultury arabskiej podlegały asymilacji, przenikaniu i różnorodnemu oddziaływaniu na polską kulturę i w efekcie widoczny jest wpływ kultury arabskiej na różne dziedziny życia, nauki, działalności kulturalnej i twórczości w Polsce.
Przedmiotem projektu jest więc m.in. badanie wpływu, jaki kultura arabska wywarła na polską kulturę materialną i duchową, w tym m.in. na: naukę, literaturę, muzykę, sztuki plastyczne (malarstwo, rzeźbę, architekturę) oraz język polski w ujęciu transdyscyplinarnym.
Badane były najpierw wpływy pośrednie i bezpośrednie arabskiego pochodzenia w polskiej nauce i sztuce oraz rola 'pośredników' w transferze kulturowym z ziem arabskich do Polski, zwłaszcza w okresie tworzenia się polskiej państwowości, w czasach Imperium Osmańskiego od XVI wieku i w okresie tworzenia niepodległych państw arabskich. W drugim etapie prac wybrane wpływy zostały poddane analizie pod kątem teorii z zakresu m.in. socjologii kultury.
Uczestnikami projektu są: prof. dr hab. Tadeusz Majda, prof. dr hab. Jan Tyszkiewicz, prof. dr hab. Janusz Danecki, prof. dr hab. Ewa Machut-Mendecka (†), prof. dr hab. Marek Dziekan, prof. dr hab. Katarzyna Pachniak, prof. dr hab. Mieczysława Demska-Trębacz, dr hab. Czesław Łapicz prof. UMK, dr hab. Jacek Knopek prof. UMK; dr hab. Hieronim Kaczmarek prof. US, dr hab. Joanna Kulwicka-Kamińska prof. UMK, dr hab. Mateusz Bogucki, dr hab. Dariusz Adamczyk, dr hab. Małgorzata Grupa, dr hab. Andrzej Drozd, dr hab. Tomasz Nowakiewicz, dr Jacek Adamczyk, dr Beata Biedrońska-Słota, dr Krzysztof Gajewski, dr Mikołaj Getka-Kenig, dr Anna Kozak, dr Paweł Libera, dr Marcin Łukasz Majewski, dr Anna Nowakowska-Wierzchoś, dr Magdalena Pinker, dr Małgorzata Redlak, dr Marek Trela, dr Marek Tuszewicki, dr George Yacoub, dr Mykhaylo Yakubovych, dr Mateusz Wilk, dr Bogusław R. Zagórski, dr Dorota Ziętek, mgr Karolina Krzywicka.
Recenzje książek grantowych
- Bruno Drweski, Hieronim Kaczmarek, Polacy i Egipt na przestrzeni wieków. Zapiski, dzienniki, wspomnienia z podróży. Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski [Les Polonais et l’Égypte à travers les âges. Notes, journaux intimes, souvenirs de voyage, »Transfert de la culture arabe au cours de l’histoire de la Pologne »], t. VII, Warszawa, Dialog, 2018, 382 p. ISBN 978-83-8002-771-8, "Revue des études slaves" XCI-3, 2020, s. 374-376.
- Bruno Drweski, Agata S. Nalborczyk et Mustafa Switat et Jan Tyszkiewicz, Transfer Kultury Arabskiej w Dziejach Polski [Les Premiers contacts polono-arabes, « Les transferts culturels arabes dans l’histoire de Pologne »], t. I, Warszawa, Dialog, 2018, 276 p. ISBN 978-83-800-2772-5, "Revue des études slaves" XCII-1, 2021, s. 182-183.
- Martin Klapetek, Tadeusz Majda, Agata S. Nalborczyk (eds.): Wpływ kultury arabskiej na sztukę polską: rzemiosło artystyczne, architektura i malarstwo. Tom III [book review], "Acta Fakulty filozofické Západočeské univerzity v Plzni / West Bohemian Review of Social Sciences & Humanities" 13:2, 2021, s. 55-57.
- Rafał Berger, Wpływ kultury arabskiej na kulturę polską, "Przegląd Tatarski" 4/2023, s. 19-20.
Wystawy zorganizowane w ramach grantu
w Muzeum Azji i Pacyfiku
"Moc srebra. Tradycyjna biżuteria z krajów arabskich"
7.12.2018-03.03.2019
Link do strony Muzeum z opisem wystawy
"Twórczość artystów pochodzenia arabskiego w Polsce" 07.12.2018-27.01.2019
Link do strony Muzeum z opisem wystawy
A.S. Nalborczyk, M. Switat, J. Tyszkiewicz (red.), "Pierwsze kontakty polsko-arabskie"
- tom I serii Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski
 |
 |
A.S. Nalborczyk, M. Switat (red.), "Ogniwa transferu. O roli pośredników między kulturą arabską a polską"
- tom II serii Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski
 |
|
T. Majda, A.S. Nalborczyk (red.), "Wpływ kultury arabskiej na sztukę polską"
- tom III serii Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski
 |
|
A.S. Nalborczyk, M. Switat (red.), "Wpływy arabskie w polskiej kulturze niematerialnej: nauka, literatura, język"
- tom IV serii Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski
 |
|
A.S. Nalborczyk, M. Switat (eds), "Polacy i islam. Wybrane zagadnieniasues"
- tom V serii: Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski
 |
|
A.S. Nalborczyk, M. Switat (red.), "Podróże i dyplomacja. Bezpośrednie kontakty polsko-arabskie"
- tom VI serii Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski
 |
|
H. Kaczmarek "Polacy i Egipt na przestrzeni dziejów"
- tom VII serii Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski
 |
 |